درباره تعداد جمعیت حاضر در روی‌داد مهم و تاریخی غدیر خم اقوال و روایات متفاوتی وجود دارد.در این نوشتار،ضمن بررسی این روایات،تلاش شده است با ملاحظه شواهد و قراین،و با شیوه تحلیلی،در مورد جمعیت مدینه در سال‌های پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه و آله،و نیز با بهره‌گیری از دیگر قرارین تاریخی،تعداد حاضران در غدیر محاسبه شود.
خلاصه ماشینی:
"ازاین‌رو شیعه به شدت به این جریان توجه داشته و هنگام بحث در مورد جانشینی پیامبر صلی الله علیه و آله،آن را به عنوان اساسی‌ترین دلیل برای حقانیت خود و امامت امام علی علیه السلام معرفی کرده و از آن بهره برده است. آری در یک صورت می‌توان پذیرفت که مردم عراق در غدیر حضور داشته‌اند و آن این‌که حج‌گزاران عراقی به همراه پیامبر صلی الله علیه و آله به غدیر آمده و از آن‌جا راه خود را جدا کرده باشند که در نقشه به صورت نقطه‌چین نشان داده شده است. 1 چنان‌چه اعداد این روایت را جمع نماییم عدد 3903 به دست می‌آید؛2یعنی مهاجر و انصاری که از مدینه در سال هشتم برای فتح مکه همراه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم شدند جمعیتی حدود شش‌هزار نفر بوده‌اند و این موافق با همان احتمال ماست. واقدی می‌نویسد:چون رسول خدا صلی الله علیه و آله موضوع جنگ را آشکار فرمود میان مسلمانان اهل بادیه و اطراف مدینه کسی را گسیل فرمود و پیام داد:هر کس به خدا و روز رستاخیز معتقد است باید که ماه رمضان در مدینه حاضر باشد و به هر ناحیه،رسولی گسیل داشت آن‌چنان که قبایل اسلم،غفار،مزینه،جهینه و اشجع در مدینه جمع شدند و آن‌ها و اعراب دیگر از مدینه بیرون آمدند،ولی بنی سلیم در قدید به پیامبر پیوستند. 6. در جریان فتح مکه و نیز غزوه تبوک احساس مسئولیت نسبت به جنگ سبب می‌شود جمعیت بیشتری پیامبر صلی الله علیه و آله را همراهی نمایند،در حالی که در سال دهم صرفا حج‌گزاردن با پیامبر است که می‌تواند انگیزه‌ای برای مسلمانان باشد."
