اين آيه نشان مي دهد كه جمال خداوندي با همه هستي در آميخته و در اعماق وجود آنها تنيده شده است. كوچكترين ذرّات و برزگترين مَجرّات (3) از اين قاعده استثناء نيستند و هر كدام به نوبه ي خود نشان از زيبايي خالق خود هستند.
به قول شاعر:
دل هر ذره را كه بشكافي آفتابيش در ميان بيني (4)
اگر كسي اين زيبايي ها را نمي بيند، عيب از اوست كه چشم دل خود را بسته است. در آيه كريمه مي خوانيم كه باري تعالي فرمود:
«قَدْ جاءَكُمْ بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِيَ فَعَلَيْها ...» (5)
به راستى رهنمودها و نشانه هايي از جانب پروردگارتان براى شما آمده است. پس هر كه به ديده بصيرت بنگرد به سود خود او، و هر كس از سر بصيرت ننگرد به زيان خود اوست.
عدّه اي در ديدن اين آيات خداوند كاملا غافل و سهل انگارند و حتي پوسته خلقت را هم مشاهده نمي كنند، توصيف اين افراد در آيه ي ديگر آمده است:
«وَ كَأَيِّنْ مِنْ آيَةٍ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يَمُرُّونَ عَلَيْها وَ هُمْ عَنْها مُعْرِضُون» (6)
و چه بسيار نشانه ها در آسمانها و زمين است كه بر آنها مى گذرند در حالى كه از آنها روى برمى گردانند.
خلاصه اين كه جهان آفرينش و نقش هاي بديع و طرح هاي دل انگيزش، همچون كتابي گشوده است كه به هر لغتي خوانده مي شود و به هر زباني سخن مي گويد و هر كلمه اش، دليلي روشن بر وجود آفريدگار جهان است. همه انسانها مي توانند آن را ورق بزنند و هر اندازه معرفت آنان به رموز كتاب آفرينش بيشتر باشد، به همان نسبت شناخت آنها به آفريدگار جهان بيشتر و كاملتر مي شود و زبان به حمد و ستايش خداوند مي گشايد و او را به خاطر بخشش هاي بيكرانش سپاس مي گويد.
پي نوشت ها:
1. الكافي (ط - الإسلامية)، ج6، ص: 438
2. السجدة: 7
3. كهكشان ها
4. ديوان اشعار هاتف اصفهاني، ترجيع بند - كه يكي هست و هيچ نيست جز او
5. الأنعام: 104
6. يوسف: 105